آیا دانشجویان اجازه دارند در سر جلسۀ امتحان موبایل همراه داشته باشند؟ اگر دانشجویی در طول امتحان تقاضای رفتن به‌خارج از جلسۀ را کرد، آیا باید موافقت بکنیم؟ نقش دستیاران آموزشی در برگزاری امتحانات چیست؟ از دیرباز برگزاری بایستۀ امتحانات یکی از دل‌مشغولی‌های مدرسان و مدیران آموزشی بوده است. در این ارتباط در هر مؤسسه آموزشی رهنمودها و دستور‌العمل‌هایی تهیه و به‌ اجرا گذاشته می‌شود. این دستور‌العمل‌ها، به‌ دلیل تغییر در شرایط، هر چند مدت یکبار نیاز به بازنگری دارند.

     به‌ دنبال طرح نیاز به‌ بازنگری آیین‌نامۀ امتحانات پردیس دانشکده‌های فنی، پیش‌نویس آیین‌نامه اصلاح شده توسط جناب آقای دکتر حائری یزدی، معاونت محترم آموزشی دانشکدۀ مکانیک تهیه و به‌شورای راهبردی کرسی یونسکو در آموزش مهندسی عرضه شد. پیشنهاد آموزشی دستور‌العمل برگزاری امتحانات، پس انجام اصلاحات لازم، در جلسۀ چهاردهم شورای راهبردی، مورخ 1393/02/23 به تصویب رسید و به‌ عنوان یک پیشنهاد آموزشی جهت مدیریت دانشکدۀ فنی ارسال شد. به‌ پیوست نسخه‌ای از این پیشنهاد آموزشی جهت اطلاع همکاران در دیگر مراکز آموزشی، عرضه می‌شود. راهنمایی‌ها و رهنمودهای همکاران دانشگاهی، در رفع کاستی‌های این پیش‌نویس و دستیابی به‌‌ یک دستور‌العمل کارآمد، مؤثر خواهد بود.  

.

دستورالعمل برگزاری امتحانات پردیس دانشکده‌­های فنی

 پیش‌نویس اصلاح شده دستورالعمل برگزاری امتحانات پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران 

1. تعاریف

 با توجه به‌استنادهای موجود در این سند آموزشی و ارجاعات آتی به‌واژه­‌های آموزشی، که در نظام آموزشی کشور و دانشگاه تهران تعاریف خاص خود را دارند، لازم است در ابتدا عبارات و واژه­‌های مورد استفاده در این سند تعریف گردند:

1-1 واحد درسی: طبق ماده 5 مصوبه نظام آموزشی دانشگاه تهران، هر واحد درس، مقدار یا میزان درسی است که مفاد آن به‌صورت نظری 16ساعت، عملی یا آزمایشگاهی 32 ساعت، کارگاهی یا عملیات میدانی 48 ساعت، کارآموزی یا کارورزی 64ساعت، در طول یک نیمسال تحصیلی و طبق برنامه مصوب شورای عالی برنامه‌ریزی تدریس می‌­شود. در نظام واحدی ارزش هر درس با تعداد واحدهای آن درس سنجیده می­‌شود و قبولی یا عدم قبولی دانشجو در یک­درس به همان درس محدود می‌شود.

1-2 ساعات حل تمرین: طبق ماده 9 نظام آموزشی دانشگاه تهران، دانشکده­‌ها می­‌توانند در صورت لزوم به‌تشخیص گروه آموزشی، در هر رشته از دوره کارشناسی تا 20 ساعت و در دوره­‌های کاردانی و کارشناسی ناپیوسته تا 10 ساعت به‌عنوان حل‌تمرین به‌ساعات تدریس رشته­‌ها در طول دوره بیفزایند. این ساعات حل‌تمرین می‌­تواند در اختیار استاد درس مربوطه قرار گیرد؛ در صورت صلاح­دید استاد مربوطه و معاونت آموزشی دانشکده­، این زمان می­‌تواند در اختیار دانشجویان حل تمرین (دستیاران آموزشی) قرارگیرد.

1-3 دستیار آموزشی: دستیار تدریس (Teaching Assistant) به‌دانشجوی در حال تحصیل (ترجیحاً دکتری و کارشناسی‌ارشد) برجسته‌­ای اطلاق می‌شود که در تدریس دروس نظری و عملی، که توسط هر بخش مشخص می‌­شود، زیر نظر استاد درس همکاری می‌­نماید. ویژگی‌­های این مسئولیت به‌شرح زیر می‌­باشد:

مشارکت در فعالیت‌های آموزشی نظیر:

• کمک در تدریس دروس عملی و نظری
• حل تمرینات و برگزاری امتحانات
• حل مسائل معین شده توسط استاد
• برگزاری کلاس‌­های حل تمرین مطابق با آئین‌نامه ‌های آموزش و رفع اشکال
• درج مسائل حل شده در وب سایت یا بورد برای استفاده دانشجویان
• تصحیح مجموعه مسائل دانشجویان و ارائه نمره مجموعه به استاد (حداکثر 3 نمره از 20 نمره می­تواند توسط دستیار آموزشی برای درس اختصاص یابد).

1-4 آزمون یا امتحان: در اصطلاح کلی، آزمون و آزمون‌­گیری دارای تعاریف عام و خاصی می‌­باشد. در نظام آموزشی کشور، آزمون­‌های تحصیلی به‌عنوان معیاری برای ارزیابی درصد عملکرد و یادگیری فرد به حساب می‌­آیند. این رویدادها که در انواع مختلفی نظیر نظری، عملی و پروژه­ای وجود دارند، شامل مجموعه‌ایی از سؤالات طراحی شده در قالب عناوین درسی مربوطه توسط استاد می­‌باشند. سؤالات می‌بایست با دقت نظر استاد درس و حتماً جزو موارد تدریس شده توسط استاد باشند. به انواع این آزمون­‌ها، نمره‌ه­ای بر اساس معیارهای نمره­‌دهی گوناگون تعلق می­‌گیرد. معیار ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانشجو، نمره درس است و نمرات دانشجو در نظام آموزشی ایران به صورت عددی بین صفر تا بیست تعیین می‌شود. (ماده 21نظام آموزشی دانشگاه تهران).

2. کلیات

2-1  امتحانات باید در روز و ساعت مقرر، و طبق برنامه اعلام شده در ابتدای نیمسال، برگزار شود. هرگونه تغییر در برنامه امتحانی باید با اطلاع و مجوز اداره آموزش پردیس باشد.

2-2  تأمین امکانات عمومی، خدماتی و رفاهی جلسه امتحان بر عهده مسئولین حوزه‌های امتحانی است.

2-3  برنامه‌­ریزی و تأمین مراقبین با توجه به تعداد دانشجویان است. به استناد مصوبه هیئت‌رئیسه پردیس، به ازای هر 40 نفر دانشجو حداقل 1 نفر مراقب اختصاص یابد.

2-4  حق‌­الزحمه مراقبین در امتحانات میان‌ترم و پایان‌ترم در روزهای عادی و پنجشنبه به استناد مصوبه هیئت‌رئیسه پردیس پرداخت می‌شود.

3.  وظایف استاد درس

3-1  حضور در جلسۀ برگزاری آزمون

تبصره: در موارد اضطراری که حضور استاد درس در جلسه آزمون امکان‌پذیر نباشد، با هماهنگی معاون آموزشی یا رئیس دانشکده/ گروه یکی از همکاران هیئت‌علمی، مسئولیت برگزاری امتحان را بر عهده خواهد داشت.

3-2  آماده‌سازی، تایپ و تکثیر سؤالات قبل از جلسه امتحان

تبصره: در برگه سؤالات، علاوه بر نام و شماره دانشجو، تاریخ برگزاری،‌ مدت زمان آزمون، نیمسال تحصیلی مربوطه، نام درس، نام استاد،‌ نام دانشکده/گروه و موارد ویژه قید شود.

3-3  اطلاع‌رسانی در خصوص موارد ذیل در روز برگزاری امتحان

• تاریخ اعلام غیررسمی نمرات
• اعلام زمان بازبینی برگه­‌های آزمون توسط دانشجویان
• اعلام مهلت رسیدگی به اعتراضات (حداکثر 3 روز پس از اعلام نمره غیررسمی، طبق مصوبه 88/07/02 شورای آموزشی پردیس)

3-4  پاسخ‌گویی به سؤالات دانشجویان به صورت جمعی و نه به فرد یا افراد خاص در زمان آزمون

3-5  ارائه پاسخنامه دقیق به همراه بارم‌گذاری آن حداکثر 2 روز پس از برگزاری آزمون

3-6  تصحیح برگه‌­ها و خودداری از ارجاع تصحیح برگه‌­ها به دستیاران آموزشی

3-7  ورود، ثبت و تأیید نمرات در سیستم الکترونیکی طبق زمان‌بندی اعلام شده آموزش پردیس

4.  وظایف مراقبین

4-1  حضور در حوزه امتحانی و دریافت دفترچه‌های آزمون حداقل 30 دقیقه قبل از برگزاری آزمون

4-2  نصب لیست اسامی دانشجویان در محل برگزاری آزمون حداقل 20 دقیقه قبل از شروع آزمون و نظارت بر اجرای آن

4-3  توزیع دفترچه‌­ها و سؤالات امتحانی بین دانشجویان

4-4  نظارت بر اجرای صحیح مقررات جلسات امتحان مطابق آئین‌نامه اعلام شده توسط آموزش پردیس.

4-5  اعلام زمان‌های مهم، نظیر زمان شروع و نزدیکی به پایان آزمون

4-6  جمع‌­آوری دفترچه‌­های امتحانی دانشجویان غایب پس از شروع امتحان و درج گزارش مربوطه

4-7  جمع آوری و تحویل دفترچه­‌های امتحانی بعد از پایان امتحان و مطابقت آمار دانشجویان حاضر با تعداد دفترچه­‌های تحویلی و امضاء صورتجلسه امتحان

4-8  گزارش هرگونه تقلب و تخلف به‌مسئولین حوزه امتحانی

4-9  تکمیل فرم گزارش مراقب

4-10  ارتباط مداوم با مسئول دوربین کنترل (در صورت وجود)

4-11  نظارت بر برگه­‌های اضافی، چرک‌نویس‌­ها و ...

5.  وظایف کارشناسان آموزشی

5-1  اعلام تعداد مراقبین مورد نیاز هر درس متناسب با تعداد دانشجویان و اهمیت آزمون، به معاونت آموزشی دانشکده/ گروه.

5-2  درخواست و آماده‌سازی دفترچه‌­های امتحانی (ممهور کردن به مهر آموزش) به‌تعداد مورد نیاز قبل از امتحانات.

5-3  تهیه جدول زمان و مکان برگزاری امتحانات به‌صورت روزانه جهت راهنمایی دانشجویان.

5-4  تهیه لیست اسامی دانشجویان پس از اعلام آموزش پردیس، شماره‌بندی تصادفی لیست مطابق مکان برگزاری امتحان.

5-5  تعیین محلی برای قرار دادن کیف‌ها، کتاب‌ها، یاداشت‌ها و موبایل‌های دانشجویان.

5-6  حضور و غیاب دانشجویان طبق لیست اسامی و تنظیم صورتجلسه امتحان.

5-7  تعیین ابزارهای مجاز و قابل استفاده و اعلام آن به‌دانشجویان 3 روز قبل از برگزاری (البته با هماهنگی استاد درس).

5-8  نظارت بر وضعیت صندلی‌ها و شرایط محیطی نظیر تهویه مطبوع (گرمایش و سرمایش).

5-9  تأمین برگه‌های اضافی و نظارت و برنامه­‌ریزی برای آنها.

5-10  تهیه صورتجلسه تقلب (در صورت وجود تقلب و تخلف) و یا موارد ویژه.

6. وظایف دستیاران آموزشی

6-1  حضور دستیاران آموزشی در جلسات امتحان رسمی تنها در صورت تأیید و حضور استاد درس در جلسه امتحان امکان‌پذیر است.

تبصره: دستیاران آموزشی همان مقطع نمی‌­توانند در جلسه امتحان شرکت کنند.

6-2  رعایت حق امانت‌داری در سؤالات و پاسخ آنها

6-3  پاسخ ندادن به‌سؤالات مشکوک دانشجویان به‌ویژه در 30 دقیقه مانده به شروع  آزمون

7. وظایف مسئولین تدارکات دانشکده

7-1  تمیز و مرتب نمودن فضای برگزاری یک روز قبل از شروع امتحان

7-2  همکاری با مسئولین آموزشی و اجرای درخواست آنان در مورد شرایط محیطی

7-3  شماره‌گذاری دقیق صندلی‌ها طبق نظام تعیین شده

7-4  چک کردن وضعیت مناسب نور، تهویه و صندلی‌ها و ارائه گزارش به‌آموزش دانشکده

7-5  پاک کردن هرگونه فرمول، رابطه و نکته درسی و غیردرسی درج شده بر روی دیوار و صندلی‌ها

7-6   قفل کردن درب مکان برگزاری بعد از اجرای تمهیدات لازم

7-7  آماده‌سازی مجدد فضای برگزاری یک ساعت قبل از شروع

8. وظایف دانشجویان

8-1  توجه به‌کلیه اطلاعیه­‌های آموزشی، تاریخ و ساعت دقیق هر امتحان در طول مدت برگزاری امتحانات

تبصره: عدم شرکت یا تأخیر در حضور در آزمون به‌دلیل آگاه نبودن از زمان و محل برگزاری آزمون به‌هیچ وجه موجه نمی‌باشد.

8-2  حضور به‌موقع در جلسه آزمون (حداقل یک ربع قبل از شروع هر آزمون در محل آزمون و بر اساس شماره تعیین شده روی صندلی مربوط جایگیری شود).

تبصره 1: دانشجویان باید در بدو ورود به‌جلسه امتحان کیف، کتاب‌ها، یاداشت‌ها و موبایل خود را در محل تعیین شده توسط مسئول جلسه قرار دهند.

تبصره 2: دانشجویان در هنگام برگزاری آزمون به‌هیچ عنوانی اجازه خروج از محیط آزمون را ندارند. 

8-3  همراه داشتن کارت دانشجویی الزامی است (حضور و غیاب فقط بر اساس کارت دانشجوئی صورت می­‌پذیرد).

8-4  همراه داشتن تلفن همراه حتی به‌صورت خاموش در جلسه امتحان تخلف است.

8-5  استفاده از هر نوع یادداشت و یا جزوه در جلسه آزمون به‌استثنا مواردی که توسط استاد درس مجاز اعلام شده، ممنوع است.

8-6  اطلاع‌رسانی به‌آموزش دانشکده در صورت عدم توانایی در حضور بر سر جلسه امتحان

8-7  رعایت سکوت به هنگام برگزاری آزمون و هنگام ترک جلسه امتحان

8-8  همراه داشتن وسایل و لوازم‌التحریر شخصی و استفاده نکردن از ابزار دیگران. رد و بدل کردن ماشین حساب تخلف محسوب می­‌شود و همراه داشتن ماشین حساب قابل برنامه‌­ریزی فقط با نظر استاد درس مجاز می­‌باشد.

8-9  نپرسیدن سؤالات نامعقول و هدف‌دار از استاد

8-10  تجمع نکردن بیرون درب مکان برگزاری امتحان

9. فضای برگزاری آزمون و شرایط برگزاری

9-1  امکانات سخت‌افزاری مناسب نظیر صندلی، تهویه مطبوع و نور مناسب

9-2  فاصله مناسب بین صندلی‌‌ها

9-3  وجود مکانی برای قراردادن کیف‌ها و وسایل اضافی هنگام برگزاری آزمون

این دستور‌العمل در تاریخ 1393/02/31 در شورای راهبردی کرسی یونسکو یه تصویب رسید.

 خرداد 1393

فایل pdf این متن، از لینک مقابل قابل دریافت است.